NIEZNANA KOLEKCJA

W czerwcu br. na podstawie nieznanych zdjęć wykonanych w  Zbójnie, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, opisaliśmy pierwsze miesiące pobytu w miejscowościach historycznej ziemi dobrzyńskiej przesiedleńców z czasów II wojny światowej - Niemców z Besarabii.

http://www.szpejankowski.eu/index.php/miejscowoci/210.html

Możemy kontynuować podjętą wcześniej tematykę, tym razem, na podstawie szerzej nieznanej kolekcji kilkudziesięciu fotografii wykonanych w przez  niemieckiego dokumentalistę. W Niemieckim Muzeum Historycznym w Berlinie (niem. Deutsches Historisches Museum, DHM) odnaleźliśmy rzeczony zbiór zdjęć. Z treści muzealnych metryczek wynika jedynie, że zdjęcia zostały wykonane w 1941 r. przez Kurta Schraudenbacha w czasie akcji przesiedleń na terenie Polski. Jak dotychczas, aktualni dysponenci zdjęć nie wiedzą w jakim rejonie Polski zostały wykonane oraz jakiej akcji przesiedleńczej dotyczą? Udostępniwszy posiadany materiał archiwalny w witrynie internetowej muzeum, zarazem proszą o udzielenie dodatkowych wskazówek, które pomogły by w ich poprawnej identyfikacji.

Po szczegółowej analizie prezentowanych treści udało się dokonać rozpoznania obrazów zatrzymanych w kadrze! Według naszej wiedzy, obrazy utrwalone na kliszy fotograficznej zostały wykonane w marcu lub listopadzie 1941 r. na dworcu kolejowym w Wąbrzeźnie (niem. Briesen) oraz na terenie powiatu wąbrzeskiego, w obecnym województwie kujawsko-pomorskim. Zbiór ponad siedemdziesięciu zdjęć dokumentuje pierwsze godziny pobytu  przesiedleńców - Niemców z Besarabii na terenie historycznej Ziemi Chełmińskiej. Szczegóły, które można dostrzec na kilkunastu fotografiach bez wątpienia potwierdzają fakt, iż zostały one sporządzone w ramach zorganizowanej większej akcji propagandowej przeprowadzonej przez aparat niemieckich władz okupacyjnych. Obecność operatora kamery oraz fotografa przy udziale dużej grupy oficerów, a ponadto występowanie wojskowej kompanii reprezentacyjnej wraz z orkiestrą, odświętnie przystrojony budynek dworca kolejowego oraz sekwencja udokumentowanych epizodów potwierdzają zamiar wykorzystania utrwalonego materiału na potrzeby  hitlerowskiej propagandy.

W prezentowanym opracowaniu połączono pojedyncze zdjęcia wg. klucza odrębnych epizodów, które następnie opatrzono autorskimi opisami.

Redakcja, listopad 2016 r.

Mapa powiatów Okręgu Rzeszy, Gdańska - Prusy Zachodnie.
Kolorem czerwonym oznaczono teren powiatu wąbrzeskiego.
źródło: pl.wikipedia.org/wiki/Gdańsk-Prusy_Zachodnie#/media/File:Danzig-Westpreussen.png, dostęp[2016-11-30]

1. Peron dworca kolejowego w Wąbrzeźnie, przyjazd pociągu z przesiedleńcami z Besarabii.

2. Przesiedleńcy przed opuszczeniem pociągu.

3. Przesiedleńcy w trakcie opuszczania pociągu.

4.Przesiedleńcy w czasie wyładunku bagażu.

5. Przesiedleńcy w czasie przejścia z peronu do budynku dworca kolejowego.

6. Dworcowy punkt pierwszej pomocy dzieciom przesiedleńców.

7.Rejestracja przesiedleńców w budynku dworca kolejowego.

8.Rejestracja przesiedleńców w budynku dworca kolejowego.

9. Oficjalne (nazistowskie) przywitanie przesiedleńców przed budynkiem dworca kolejowego w Wąbrzeźnie.

10.Załadunek bagaży na wojskowe ciężarówki przed wyjazdem do nowo przydzielonych gospodarstw rolnych.

11. Dworzec kolejowy w Wąbrzeźnie, w oczekiwaniu na wyjazd do przydzielonych gospodarstw.

12. Pierwsze chwile w nowo przydzielonym gospodarstwie rolnym na terenie powiatu wąbrzeskiego.

13.Prace porządkowe w nowo objętym domostwie.

14. Pierwsze chwile w nowym domu i jego otoczeniu.

15. Oficjalne przekazanie przesiedleńcom dokumentów nadania ziemi.

Źródło: Deutsches Historisches Museum w Berlinie, www.dhm.de, dostęp [2016-11-29]